การสอบจอหงวน เกิดขึ้นเมื่อ 1,300 ปีมาแล้ว  โดยเริ่มต้นเป็นครั้งแรกในปีค.ศ. 605  สมัยราชวงศ์สุย Sui Dynasty  และยกเลิกไปในปีค.ศ. 1905 สมัยราชวงศ์ชิง Qing Dynasty
           สุยหยาง ตี้ Sui Yangdi ฮ่องเต้แห่งราชวงศ์สุย  ทรงเป็นผู้ริเริ่มให้มีการคัดเลือกคนที่มีความรู้ความ สามารถเข้ารับราชการ  แทนการแนะนำโดยนักปราชญ์หรือข้าราชการรุ่นก่อนๆ  นับเป็นจุดเริ่มต้นแห่งการวางรากฐาน ระบบการสอบแบบใหม่ของจีนในยุคนั้น  
           ก่อนหน้านั้นการคัดเลือกคนเข้ารับราชการของจีน  ที่มาจากการแนะนำโดยนักปราชญ์หรือข้าราชการรุ่นก่อนๆ  เป็นการเปิดช่องให้มีการทุจริตซื้อตำแหน่ง  ซึ่งแน่นอนว่าคนมีฐานะเท่านั้นที่มีโอกาสเข้ารับราชการ  การสอบจอหงวนจึงเท่ากับเป็นการปิดช่องทางการซื้อตำแหน่งอย่างทุจริต  และเปิดโอกาสให้คนทุกชนชั้นที่มีความสามารถแท้จริง  ไม่ว่าจะยากดีมีจนก็สามารถเข้าสอบได้   
           การสอบจอหงวน  จะมีการสอบทั้งหมด 6 วิชา  ซึ่งประกอบด้วยวิชาบุ๋น 4 วิชา  ได้แก่  ศาสนา , ดนตรี , คณิตศาสตร์ , การคัดลายมือ  และวิชาบู๊ 2 วิชา  ได้แก่  การขี่ม้าและยิงธนู  ซึ่งในเวลาต่อมา  จำนวนวิชาที่สอบในแต่ละสมัยอาจมีความแตกต่างกันไป
           ผู้สอบจอหงวน  จะมีคำเรียกตามลำดับชั้นจากชั้นแรกถึงชั้นสูงสุด  ดังนี้ 
           1. เซิงเหยวียน (หรือ เซิงหยวน) หรือซิ่วไฉ่  คือ  ผู้สอบผ่านระดับอำเภอ  ซึ่งจะมีการจัดสอบปีละครั้ง  ผู้ที่สอบได้เป็นที่ 1 ในระดับอำเภอ  เรียกว่า  อั้นโส่ว 
           2. จวี่เหริน  คือ  ผู้สอบผ่านระดับมณฑลหรือจังหวัด  ซึ่ง 3 ปีจึงจะมีการจัดสอบหนึ่งครั้ง  ผู้ที่สอบได้เป็นที่ 1 ในระดับมณฑลหรือจังหวัด  เรียกว่า  เจี่ยเหยวียน หรือเจี่ยหยวน
           3. ก้งซื่อ คือ ผู้สอบผ่านระดับประเทศ  ซึ่งจะมีสิทธิ์เข้าสอบระดับสูงสุด คือ ระดับราชวังแห่งนครหลวง
           4. จิ้นซื่อ คือ ผู้สอบผ่านระดับราชวังแห่งนครหลวง  ซึ่ง 3 ปีจึงจะมีการจัดสอบหนึ่งครั้ง
           ผู้ที่สอบได้เป็นที่ 1 ในระดับราชวังแห่งนครหลวง  เรียกว่า  จ้วงเหยวียน
           ผู้ที่สอบได้เป็นที่ 2 ในระดับราชวังแห่งนครหลวง  เรียกว่า  ปั่งเหยียน
           ผู้ที่สอบได้เป็นที่ 3 ในระดับราชวังแห่งนครหลวง  เรียกว่า  ทั่นฮวา
          
ภาพวาดการสอบขุนนาง

          ในบางสมัย ถึง ค.ศ. 1370 การสอบจอหงวนใช้เวลาตั้งแต่  24 - 72 ชั่วโมง  ผู้สอบจอหงวนแต่ละคนจะถูกจัดให้อยู่ในห้องสี่เหลี่ยมเล็กๆ  เพื่อให้กินอยู่หลับนอนในช่วงเวลาที่สอบนั้นได้ 
          การสอบจอหงวนถูกละทิ้งไปในสมัยราชวงศ์หยวน  และได้รับการฟื้นฟูขึ้นมาใหม่ในสมัยราชวงศ์หมิงและชิงในยุคไท่ผิง ได้เปิดโอกาสให้ผู้หญิงมีสิทธิ์เข้าสอบจอหงวนเป็นครั้งแรก  แต่ถูกยกเลิกไปในเวลาต่อมา 
          หลังจากเกิดกบฏนักมวย ได้เกิดการปฏิรูปเปลี่ยนแปลงหลายขนาน  วันที่ 2 กันยายน ค.ศ.1905 ได้มีการออกประกาศว่าการสอบจอหงวนในทุกระดับ  จะถูกยกเลิกทั้งหมดในปีถัดไป  ถือเป็นการสิ้นสุดระบบการสอบจอหงวน
          การสอบจอหงวน ถือเป็นต้นแบบที่หลายชาติในเอเชียได้รับอิทธิพลนำไปประยุกต์ใช้  เช่น  ราชวงศ์โคเรียว และราชวงศ์โชซอน ของเกาหลีในอดีต , ราชวงศ์หลี ในรัชสมัย Emperor Nhan Tong (1075)จนถึงราชวงศ์งูเยน  ในรัชสมัย Emperor Khai Dinh (1919)  ของเวียดนามในอดีต รวมถึงญี่ปุ่นในสมัยเฮอัน



วัดขงจื้อสถานที่สอบจอหงวน





ที่มาของข้อมูลhttp://119.46.166.126/self_all/selfaccess7/m1/633/lesson3/more6.php


ความคิดเห็น

  1. เหตุผลที่เลือกเรื่องนี้ เพราะอยากรู้ประวัติเกี่ยวกับการสอบจอหงวนให้ลึกขึ้นเพิ่มเติมจากที่คุณครูสอนในห้องเรียน และที่สำคัญเรื่องนี้คือการสอบเข้ารับราชการครั้งแรกของโลก

    ตอบลบ

แสดงความคิดเห็น